ABSTRACT

ÖZET

Rinolitler, nazal kavitede endojen veya ekzojen bir nidus etrafında tuzların birikmesiyle meydana gelen taşlardır. Nadir görülürler ve uzun süre boyunca tanı konulmazsa nazal obs-trüksiyona yol açacak kadar büyüyebilirler. Genellikle burun tıkanıklığı ve kötü kokulu akıntı hastaların doktora esas başvuru sebepleridir. Tanıda nazal endoskopi en önemli yeri tutar. Boyut ve çevre dokularla ilişkisini saptamak amacıyla sinüs grafisi ve bilgisayarlı tomografi istenebilir. Tedavisi cerrahi olarak rino-litin çıkarılmasıdır. Literatür incelendiğinde rinolityazis genelde tek olgular halinde raporlanmıştır. Bu çalışmada rinolityazisi olan 16 hastalık geniş seri klinik bulgular, tanı ve tedavi açısından incelenerek sunulmuştur.

Ocak 2005 ile Haziran 2008 tarihleri arasında kliniğimizde rinolityazis tanısı alan 16 hasta retrospektif olarak incelendi.

Rinolityazis tanısı alan 16 hasta (5 erkek, 11 bayan) incelendi. Hastaların ortalama yaşı 17.8 (4 ila 34 yaşlar arası) idi. Burun tıkanıklığı, pis kokulu burun akıntısı, burun ve ağızda kötü koku en sık şikayetler olarak not edildi. Tanı için nazal endoskopik muayene en önemli yeri oluşturdu. Radyolojik inceleme için Water's grafisi veya bilgisayarlı tomografi kullanıldı. Hastalarda rinolityazise eşlik eden hastalıklar arasında sinüzit (%50), kronik vestibülit (%37), alerjik rinit (%18), septum deviasyonu (%12.5) vardı. Tedavide; rinolitler 7 hastada lokal, 9 hastada genel anestezi altında endoskopik cerrahi yöntemiyle çıkarıldı. Septum deviasyonu olan 2 hastaya aynı seansta endoskopik septoplasti yapıldı.

Rinolityazis olguları nadir görülmesine rağmen özellikle uzun süreli burun tıkanıklığı, kötü kokulu burun akıntısı ile burun ve ağızda kötü koku şikayeti olan hastalarda mutlaka akla gelmelidir. Tedavide rinolitlerin çıkarılmaları gereklidir. Rijit nazal endoskoplar, tanıda ve tedavide önemli ölçüde yardımcıdır.