ÖZET

Amaç:

Cisplatin bir çok kemoterapi protokolünde kullanılmakta olan bir antineoplastik ajandır. Bilateral, irreversible, progre-sif ve yüksek frekansları tutan sensörinöral işitme kaybına yol açabilmektedir. Bu nedenle cisplatinin ototoksik etkisinden korunmak amacıyla bir çok ajanın koruyucu etkinlikleri araştırılmıştır. Aminoguanidin, trolox, methionin, thiosulfat, steroidler, fosfomisin, metil benzoik asit, lipoik asit gibi koruyucu etkinliği gösterilmiş preperatların arasına E vitamini de girmiştir. Yapılan bir çok çalışmada E vitamininin koruyuculuğu elektrofizyolojik ve morfolojik incelemelerde saptanmıştır.

Yöntem:

Çalışmamız 34 dişi Wistar cinsi sıçan üzerinde gerçekleştirildi. Hayvanlar beş gruba ayrıldı. Bütün hayvanların uygulamalar öncesinde ABR (auditory brainstem response) ile işitme eşikleri saptandı. Birinci gruba (n:6) intraperitoneal saline solüsyonu, ikinci gruba (n:6) intratimpanik saline solüsyonu, Üçüncü gruba (n:6) intraperitoneal cisplatin, dördüncü gruba (n:8) intraperitoneal cisplatin ve intramusküler E vitamini, beşinci gruba (n:8) intraperitoneal cisplatin ve intratimpanik E vitamini uygulandı. intramusküler E vitamini standart olarak uyluk arka grup kaslarına uygulandı. intratimpanik uygulamalar timpanik membranda anterosüperior kadranda oluşturulan miringotomi aracılığıyla yapıldı. Cisplatin her gün intraperitoneal olarak 10 mg/kg verilmek üzere iki günde 20 mg/kg olarak kümülatif doz uygulandı. E vitamini ve saline uygulamasına ise altı gün boyunca devam edildi. Altı gün sonra tüm gruplara kontrol ABR testi uygulandı. ABR ile 4 kHz, 8 kHz, 12 kHz, 16 kHz frekanslarındaki eşikler ölçüldü.

Bulgular:

Çalışma sonucunda cisplatin ototoksisitesinden 4 kHz ve 8 kHz frekanslarının etkilenmeyip sadece 12 kHz ve 16 kHz frekanslarının etkilendiği görüldü. Sadece cisplatin verilen 3. grupta 12 kHz'te uygulama öncesi ABR eşik ortalaması 16.67± 5.16 iken uygulama sonrası ABR eşik ortalaması 86.6±12.11 olarak ölçüldü (p=0.003). Aynı grupta 16 kHz'te uygulama öncesi ABR eşik ortalaması 16.67±8.16 iken uygulama sonrası ABR eşik ortalaması 86.7±5.16 olarak ölçüldü (p=0.003). Böylelikle cisplatinin istatiksel olarak anlamlı düzeyde (p<0.05) işitme kaybı yaptığı saptandı. Diğer dört grupta hiçbir frekansta uygulama öncesi ve sonrası ABR eşik ortalamaları arasında anlamlı fark saptanmadı. intramusküler ve intratimpanik E vitamini uygulanan hayvan gruplarında yalnız cisplatin uygulanan gruba göre ABR eşiklerinde önemli ölçüde korunma sağlanmıştır.

Sonuç:

Cisplatin içeren kemoterapi protokollerinde, E vitamininin klinik uygulamaya dahil edilmesinin ototoksik yan etkiyi azalttığı düşünülmektedir.