ÖZET

Amaç:

Fasial kontakt ağrı sendromu olan hastalarda postoperatif ağrıda iyileşme ile pantokain testi pozitifliğinin ve akustik rinometri değişimlerinin korelasyonunu incelemektir.

Yöntem:

Çalışmamıza ocak 2007 ile şubat 2008 tarihleri arasında kliniğimize başvuran 18-47 yaş arası 15 adet (5 erkek, 10 kadın) konka bülloza ve-veya septum deviasyonu olan fasial kontakt ağrı sendromlu hasta dahil edilmiştir. Hastaların tümüne preoperatif bilgisayarlı paranazal sinüs tomografisi, görsel analog skala ile ağrı skorlaması [1: hafif (günlük aktiviteleri engellemiyor), 2: orta (günlük aktivitelerde hafif kısıtlanma, istirahat gereksinimi), 3: şiddetli (günlük aktivitelerde yoğun kısıtlanma, iş günü kaybı...], akustik rinometri ve pantokain testi yapılmıştır. Görsel analog skala ve akustik rinometri bulguları postoperatif 1. ve 6. aylarda tekrarlanmıştır. Herhangi bir sis-temik hastalığı olan, başka burun ve paranazal sinüs hastalığına dair semptom ve bulguları olan ve nörolojik olarak tanı almış başağrısı tarifleyen hastalar çalışma dışı bırakılmıştır.

Bulgular:

Görsel analog skala ile ağrı skorlamasında 1 hastada 1, 8 hastada 2.6 hastada 3 şiddetinde ağrı düzeyi saptandı. Postoperatif dönemde hastaların 1. ay görsel analog skorlama-sında 5 hastada 1, 10 hastada ise 0 ağrı düzeyleri elde edildi, 6. ay görsel analog skorlamada 2 hastada preoperatif düzeyde ağrı olduğu, 1 hastada da 1. ay skorunun 6. ayda 1 puandan 0 puana indiği tespit edilmiş diğer vakaların skorlarında 1. ve 6. ay takipleri arasında bir değişme olmadı. Altıncı ay görsel analog skala dikkate alınarak hastalar gruplandırdığında 0 ağrı düzeyi kür, skorlarında azalma olanlar parsiyel yanıt ve değişme olmayan hastalar yanıtsız olarak kabul edildi. Hastalar kür olanlar ve olmayanlar olarak iki gruba ayrıldı. Görsel analog skala ölçümleri arasında preoperatif düzeye göre 1. ay ve 6. ayda istatistiksel olarak anlamlı azalma görüldü (p<0.001 ve p<0.001). Akustik rinometri verilerinden dekonjestan öncesi minimal kesit alanı ölçümleri arasında preoperatif düzeye göre 1. ayda istatistiksel olarak anlamlı artış görüldü (p=0.047). 1. ve 6. aylarda görsel analog skala yönünden tam düzelme sağlayanlar ile tam düzelme sağlamayanlar arasında akustik rinometri değerleri arasında değişim miktarları yönünden istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı (p>0.05). Pantokain testi pozitif olan ve negatif olan olgular arasında 1. ayda ve 6. ayda görsel analog skala yönünden tam düzelme insidansları istatistiksel olarak benzer idi (p=1.000 ve p=0.505).

Sonuç:

Fasial kontakt ağrı sendromu olan hastalarda postoperatif ağrıda iyileşme ile pantokain testi pozitifliği arasında anlamlı bir korelasyon saptanmamıştır. Akustik rinometri ölçümlerinin kür ve kür olmayan hastalar arasında yapılan karşılaştırmasında preoperatif değerler ile postoperatif 1. ve 6. ay değerleri arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Postoperatif 1. ay dekonjestan öncesi minimal kesit alanı değerlerindeki artış preoperatif düzeye göre anlamlı olarak bulunmuştur.